Prawo tworzenia stowarzyszeń przysługuje obywatelom polskim:
- mającym pełną zdolność do czynności prawnych,
- niepozbawionym praw publicznych.
Osoby chcące założyć stowarzyszenie, w liczbie co najmniej siedmiu, uchwalają statut stowarzyszenia i wybierają jego władze, tj. Zarząd i Komisję Rewizyjną.
Zarząd składa do sądu rejestrowego wniosek o rejestrację wraz z załącznikami:
- statutem
- listą założycieli, zawierającą imię i nazwisko, data i miejsce urodzenia, miejsce zamieszkania oraz własnoręczne podpisy założycieli
- protokołem z wyboru władz
- informacją o adresie siedziby organizacji
Wniosek o wpis do rejestru stowarzyszeń jest zwolniony z opłaty sądowej.
Statut
Statut stowarzyszenia określa w szczególności:
- nazwę stowarzyszenia
- teren działania i siedzibę stowarzyszenia
- cele i sposoby ich realizacji
- sposób nabywania i utraty członkostwa, przyczyny utraty członkostwa oraz prawa i obowiązki członków
- władze stowarzyszenia, tryb dokonywania ich wyboru, uzupełniania składu oraz kompetencje
- możliwość otrzymywania przez członków zarządu wynagrodzenia za czynności wykonywane w związku z pełnioną funkcją
- sposób reprezentowania stowarzyszenia, w szczególności sposób zaciągania zobowiązań majątkowych, a także warunki ważności jego uchwał
- sposób uzyskiwania środków finansowych oraz ustanawiania składek członkowskich
- zasady dokonywania zmian statutu
- sposób rozwiązania się stowarzyszenia.
Stowarzyszenie może tworzyć terenowe jednostki organizacyjne (oddziały, koła itp.). W takim przypadku statut stowarzyszenia winien dodatkowo określać:
- zasady tworzenia oraz rozwiązania terenowej jednostki organizacyjnej
- strukturę organizacyjną terenowej jednostki organizacyjnej;
- organy terenowej jednostki organizacyjnej, w tym zarząd oraz tryb dokonywania ich wyboru lub powoływania
- możliwość otrzymywania przez członków zarządu terenowej jednostki organizacyjnej wynagrodzenia za czynności wykonywane w związku z pełnioną funkcją, w przypadku gdy w statucie stowarzyszenia przewidziano możliwość otrzymywania takiego wynagrodzenia przez członków zarządu stowarzyszenia.